De meest schepen zijn uit gevoerd met een éénhands bedieninghandel om de motor en keerkoppeling te bedienen. Dit betekent dat je met een gashandel bij het stuur zowel de koppeling in zijn voor of achteruit kunt zetten en gas geeft tegelijk. Dit systeem is bij kleinere boten meestal met trek- en duwkabels uitgevoerd die als ze goed zijn afgesteld nagenoeg geen onderhoud nodig hebben. Deze trek- en duw kabels hebben een staaldraad binnenkabel die omhuld word door een flexibele buitenmantel die aan beide uiteinden vastgeklemd zijn, zodat wanneer aan de ene kant de binnenkabel in de buitenmantel word gedrukt hij er aan de andere kant uitkomt. Dit systeem zit ook op fietsen voor de remmen te bedienen maar de trek- en duwkabels voor een scheepsmotor zijn veel dikker en is de kern massief i.v.m. van in elkaar gedraaid staaldraad.

Schema van een standaard bedieningssysteem met kabels.

Bedieningshandel (manoeuvreerstand)

Door éénhands bedieningshandel naar voor of naar achter te zetten wordt eerst de keerkoppeling ingeschakeld en als de handel meer van neutraal af word geduwd zal de motor pas in toeren omhoog gaan. Het is vergelijkbaar met één auto, eerst schakelen dan gasgeven.

Op deze foto is goed te zien hoe een éénhandshandel van binnen er uit ziet. De gaskabel wordt direct met de handel verbonden maar de kabel van de keerkoppeling wordt verbonden met een horizontale hefboom. Een pen die gemonteerd is in de gashandel rust bij neutraal stand in een uitsparing in de hefboom. Een kleine verdraaiing van de gashandel in de vooruit- of achteruitrichting is al voldoende om de hefboom zo te bewegen dat deze de koppeling in zijn voor of achteruit zet. De constructie is zodat als de koppeling in zijn werk word gezet er nog geen gas word gegeven, maar als de pen de koppeling beweging heeft voltooid is deze vrij van de uitsparing en kan het gas bediend worden zonder dat dit effect heeft op de koppeling.

De meeste morse handels hebben een knopje waarmee je als je die indrukt de handel naar voor of achter drukken zonder dat de koppeling in zijn werk word gezet.

Bij een boot met 2 morse handels zit er bij de motor een unit die beide morse handels samenvoegt.

Keerkopping schakelarm.

Op de keerkoppeling zit een schakelarm waar de trek-duwkabel op gemonteerd zit en het is van belang dat deze goed is gemonteerd, dat wilt zeggen dat de uitslag van de arm van de keerkoppeling zowel naar voor als naar achter gelijk is en dat de overbrenging van kabel naar handel geen speling heeft.

Op de bovenste foto worden de diverse onderdelen getoond waarmee de trek-duw kabel vast gezet aan de bedieningsarm van de keerkoppeling.

Deze onderdelen kunt u vinden in de webwinkel van deze site.

Omdat bedieningskabels in verbinding staan met de motorruimte kan het zijn dat er hinderlijke motor geluiden / trillingen via de kabels naar de stuurstand worden doorgeven. Om dit te voorkomen zijn er morse trillingdempers die trillingen en geluiden uit de motorruimte dempen.

Een morse kabel trillingdemper kunt u vinden in de webwinkel van deze site

Onderhoud:

Het bedieningssysteem van de motor/keerkopping is nagenoeg onderhoudsvrij, het schoon houden en invetten van de bewegende delen van de schakelarm op de koppeling en de motor is aan te bevelen en dit geldt ook voor de éénhandshandel op de stuurstand.

Punten van aandacht:

De bedieningen kabels mogen niet in een scherpe bocht worden gelegd, als dit wel gebeurd zullen de kabels stroever gaan lopen en sneller slijten.

Als een kabel breekt is het altijd mogelijk motor of koppeling met de hand te bedienen om aan de kant te komen. Let wel op de draaiende delen.

Bediening kabels en ander onderdelen kunt u vinden in de webwinkel van deze site.